CO POWINIEN WIEDZIEĆ PRACODAWCA ZATRUDNIAJĄCY MŁODOCIANEGO W CELU NAUKI ZAWODU
1. Kwalifikacje potrzebne do szkolenia młodocianych. Każdy pracodawca przyjmujący absolwenta szkoły podstawowej (gimnazjum) na naukę zawodu powinien posiadać odpowiednie uprawnienia do szkolenia, tj.:
– dyplom mistrzowski lub przynajmniej średnie wykształcenie zgodnie z kierunkiem kształcenia ucznia,
– przygotowanie pedagogiczne (kurs 48-godzinny, w tym 8 godzin praktyki metodyczne).
2. Zatrudnianie młodocianych. Wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy:
– ukończyli co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową
– przedstawiają zaświadczenie lekarskie stwierdzające o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy w danym zwodzie.
a) Osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową, niemająca 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w roku kalendarzowym, w którym ukończy 15 lat.
b) Osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową, niemająca 15 lat, z wyjątkiem osoby w pkt a), może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu.
c) Osoba, która nie ukończyła ośmioletniej szkoły podstawowej, niemająca 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy.
d) Zawarcie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego z osobą, o której mowa w pkt b) i c), jest dopuszczalne w przypadku wyrażenia na to zgody przez przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego tej osoby oraz uzyskania pozytywnej opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej.
3. Umowa w celu przygotowania zawodowego. Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego powinna określać w szczególności:
– rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy)
– czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego
– sposób dokształcania teoretycznego
– wysokość wynagrodzenia.
4. Wypowiedzenie umowy o pracę. Rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego dopuszczalne jest w razie:
– niewypełniania przez młodocianego obowiązków wynikających z umowy o pracę lub obowiązku dokształcania się, pomimo stosowania wobec niego środków wychowawczych
– ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy
– reorganizacji zakładu pracy uniemożliwiającej kontynuowanie przygotowania zawodowego
– stwierdzenia nieprzydatności młodocianego do pracy, w zakresie której odbywa przygotowanie zawodowe.
5. Przedłużenie obowiązku dokształcania się. Jeżeli młodociany nie ukończył przygotowania zawodowego przed osiągnięciem 18 lat, obowiązek dokształcania się może być przedłużony do czasu ukończenia przygotowania zawodowego.
6. Wymiar czasu pracy młodocianego. Wymiar czasu pracy młodocianego w okresie ferii szkolnych nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu. Dobowy wymiar czasu pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godzin.
7. Czas pracy. Czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godzin na dobę. Czas pracy młodocianego w wieku powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę.
8. Nabycie prawa do urlopu.
– młodociany uzyskuje z upływem 6 m-cy od rozpoczęcia pierwszej pracy urlop w wymiarze – 12 dni urlopu
– z upływem roku pracy młodociany uzyskuje urlop w wymiarze – 26 dni urlopu
– w roku kalendarzowym, w którym kończy 18 lat, ma prawo do urlopu w wymiarze – 20 dni urlopu
Młodocianemu uczęszczającemu do szkoły należy udzielić urlopu w okresie ferii szkolnych.
Pracodawca na wniosek młodocianego udziela mu w okresie ferii szkolnych urlopu bezpłatnego w wymiarze nie przekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy.
9. Podstawowe obowiązki pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany:
– zapewnić młodocianym pracownikom opiekę i pomoc, niezbędną dla ich przystosowania do właściwego wykonywania pracy
– prowadzić ewidencję pracowników młodocianych
– zwolnić młodocianego od pracy na czas potrzebny do wzięcia udziału w zajęciach szkoleniowych w związku z dokształcaniem się
– określić wykaz lekkich prac zatwierdzony przez właściwego inspektora pracy oraz zapoznać młodocianego z wykazem lekkich prac przed dopuszczeniem go do pracy
– ustalić wymiar i rozkład czasu pracy młodocianego zatrudnionego przy lekkiej pracy, uwzględniając liczbę godzin nauki wynikającą z programu nauczania, a także z rozkładu zajęć szkolnych młodocianego
– skierować młodocianego na wstępne badania lekarskie przed przyjęciem do pracy oraz badania okresowe i kontrolne w czasie zatrudnienia
– przekazać informacje o ryzyku zawodowym, które wiąże się z pracą wykonywaną przez młodocianego, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami również przedstawicielowi ustawowemu młodocianego
– organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Ponadto pracodawca jest zobowiązany do:
– przeszkolenia pracownika młodocianego w zakresie przepisów bhp i ppoż (szkolenie przeprowadza uprawniona osoba)
– zgłoszenia młodocianego do ZUS-u
– wydania odzieży i obuwia roboczego
– prowadzenia ewidencji czasu pracy